kashba

Lingams

Museumtaal, van puriteins naar preuts.

Home


KASHBA Asiatica


Ais Loupatty & Ton Lankreijer


Staalstraat 6

1011 JL Amsterdam



Open 12:00 – 17:00

Zondag / Sunday 14:00 - 17:00




Contact:


31-20- 6 23 55 64

lankreijer@me.com

kashba@planet.nl


Achteraf gezien begon dit verhaal met deze twee jongens. Ferme jongens, stoere knapen. Een vriend wilde ze ruilen voor iets anders, iets spirituelers.


Omdat ze hol zijn, vroeg ik Paul om aan de onderkant een dekseltje te maken. Zoiets ordi moet je hem niet vragen. Hij ontwierp een nauw sluitend schijfje met aan de binnenkant een bajonetsluiting.




Geconcentreerd aan de arbeid, stond hij af en toe op van z’n werkbank met het ding nog in de hand. 

Om aan de gezichten van klanten af te lezen dat het ombouwen van een fallus tot doosje geen alledaagse klus is.


Waarom een jongeheer van z’n drager soms een naam krijgt, heb ik nooit begrepen. Maar ook de ferme jongens worden, eenmaal terug in de winkel, al snel ervan voorzien: Peper & Zout, Jansen & Jansen of The Lingam Brothers.


Kinderen giechelen soms even, jongeren stoten elkaar aan en ouderen gedragen zich niet veel anders. Slechts een enkeling benoemt datgene wat meer dan de helft van de wereldbevolking er zonder nadenken eveneens in ziet: een vruchtbaarheidssymbool. 


Een afbeelding van een vrouw met brede heupen en grote borsten herkent men doorgaans wel als dusdanig. In de huidige wereldwijde macho-cultuur is het vrouwelijk naakt eerder oververtegenwoordigd. Het verbeelden van het mannelijk lid ligt duidelijk anders.


In 2009 inviteerde kunstenaar Ruudt Peters 122 gildebroeders uit 24 landen om hun idee van een lingam vorm te geven. Het doel was ‘het zogenaamd ruwe onderwerp te rehabiliteren.’ Als expositieruimte zocht hij naar ‘een religieuze setting’. Het werd Museum Catharijneconvent te Utrecht.  


(Het fraaie boek lingam’ is volgsn internet nog steeds te bestellen bij Arnoldse Art Publishers 


Rehabiliteren klinkt alsof de lummel lange tijd in zonde leefde en dankzij een biecht gereinigd zal worden. In feite is het precies andersom. 


De afgelopen drie eeuwen christendom zorgden ervoor dat de aller elementairste, aller bepalendste èn aller geliefdste bezigheid van de mens nog steeds goeddeels uit de musea is verbannen.



Uitzonderingen bevestigen de regel, zeker sinds de laatste eeuw. Zoals beeldhouwer Marino Marini’s l'Angelo Della Città (met afschroefbare penis al naar gelang de invités, voor voormalige eigenaresse Peggy Guggenheim in Venetië). 


Of de landschappen, straatgezichten en huiskamers van fijnschilder Melle Oldeboerrigter, steevast gelardeerd met verdwaalde geslachtsdelen, al of niet vast aan een persoon.


De eeuwenlange, kerkelijke scheiding tussen lichaam en geest veranderde sex van een soms profaan, soms sacraal ritueel in een dommig noodzakelijk kwaad, een pragmatische sociale kwestie betreffende voortplanting. 


Wendell Berry vatte deze ‘moderne mentaliteit’ fraai samen met: een mysterie is voor hen niets anders dan een gebied waar de wetenschap nog niet aan toe is gekomen. Iedere analogische samenhang is onzin, er bestaat alleen causaal verband want aantoonbaar.


Een kort voorbeeld. Van oudsher slaat iemand met kiespijn in India en Nepal een spijker in een stronk hout. Met een muntje als offerande. 

Wie kent niet de aanvechting om bij sommige pijnen of irritante jeuk er een naald in te steken. Je doet iets in de ene werkelijkheid om het effect in een heel andere werkelijkheid. Ook al is er geen enkel causaal verband.



Monica Malloi (Spanje,1975) schetst in het voorwoord van ‘Lingam’ waar de plat-causale instelling toe kan leiden. Hoe bijvoorbeeld vrouwelijke borsten door plastische chirurgie worden ontdaan van elke vruchtbaarheids-symboliek. ‘Ze dragen geen melk, maar silicium en fantasie.’ Niet veel verschillend van het ontwikkelen van pitloze vruchten. 


Wordt geslachtsgemeenschap iets uit vroegere tijden, vraagt ze zich af. Wordt een erectie iets waar opa wel ’ns last van had? Een van de exposanten zond als lingam een spermatozoïde injectiespuit in.


Veel effect heeft de expositie kennelijk niet gehad, zelfs niet binnen de museumwereld. De Volkskrant publiceerde 18 juni jl. een interview met de schrijvers van Words Matter, een taalgids voor musea.


'Daarbij gaat het niet alleen om ‘identiteitsgevoelige’ woorden, maar ook om ogenschijnlijke woorden als ‘wij’, ‘hier’, ‘exotisch’ of ‘ontdekken’. Want ook die kunnen, bij onzorgvuldig gebruik, als aanstootgevend worden ervaren.’


Een enkel los woord zegt weinig over de intentie erachter. Die blijkt pas als met meerdere woorden de context duidelijk wordt. 


Het lijkt me een achterste-voren aanpak om nieuwe woorden op te leggen (die te zijner tijd ongetwijfeld opnieuw vervangen moeten worden) – en al helemaal door activistische taalzuiveraars. 


Een paar voorbeelden:


Kleurling > mensen van kleur.


Islamiet > moslim.


Primitief > ‘primitief’.


Inheems > alleen bij plant & dier


Exotisch > alleen bij plant & dier




Met nieuwe, omfloerste woorden wordt de achterliggende intentie vager. Aanstoot-vermijdende taal leidt tot kitsch communicatie.


Nepperig beleefd. Het veroorzaakt het soort wrevel dat Amerikaanse omgangsvormen soms oproepen. Waarbij have a nice day zo maar kan betekenen dat je de boom in kunt.


Dat purisme rap tot preutsheid leidt, toont het interview ook meteen op hilarisch kneuterige wijze aan.


Schoonderwoerd (namens het Tropenmuseum): ‘Maar we laten ons ook informeren door academici en door de activisten van Decolonize the Museum. Die hebben met vijftig mensen, met een cultureel diverse achtergrond, het Tropenmuseum bezocht, en zeiden zich er soms ongemakkelijk te voelen.’


Waar voelden zij zich ongemakkelijk bij?


Schoonderwoerd: ‘Onder andere bij een kunstwerk uit de Afrika-collectie van een man met een enorme stijve penis. Dat was een blikvanger. Ze zeiden: hoe zou dit overkomen op kinderen? Het eerste wat ze zien is seks. Is dat het beeld dat je van Afrika wilt oproepen? Het gaat niet om de intentie, die ongetwijfeld goed is, maar om het beeld: seksueel actief, primitief, dierlijk.’


Waar staat dat beeld nu?


Schoonderwoerd: ‘In het depot.’



In het Afrikaanse beeld kunnen Schoonderwoerd c.s. kennelijk niets anders zien dan seks, hetgeen ze gelijkstellen aan primitief en dierlijk. (Sorry, ‘primitief’.)


Het treurige gevolg van een dergelijke, geprojecteerde mentaliteit is dat er alleen maar meer taboes ontstaan. Hetgeen aids-voorlichting bijvoorbeeld stukken moeilijker maakt. 


(Vreemd dat deze lieden zich niet drukker maken over het game-geweld of de consumptieve reclameporno die kinderen dagelijks in het gezicht geslingerd krijgen.)



Zie hier enkele straat- en tempelfoto’s uit landen waar u volgens het Tropenmuseum niet met kind naar toe kunt.


Niet naar  India


Niet naar  Nepal

Niet naar Bhutan 

en al helemaal niet naar Japan!

Laat de kinderen gerust thuis bij de 101 tv-kanalen en het internet, want ook daar waakt de hedendaagse zedenpolitie inmiddels.


MUSEA SCHRIJVEN BRIEF AAN 'NAAKTPOLITIE' FACEBOOK

‘Vlaamse musea hebben een open brief geschreven aan Facebook-baas Mark Zuckerberg, omdat ze vinden dat de ban op naaktafbeeldingen is doorgeschoten. Facebook verwijdert ook geschilderd naakt van Vlaamse meesters en dat is té streng, vinden de musea.’


Voor meer foto’s klik op de blauwe landennamen

‘Onlangs verwijderde Facebook nog een afbeelding van het 30.000 jaar oude vruchtbaarheidsbeeldje de Venus van Willendorf. 


Ook de Kruisafneming van Peter Paul Rubens mocht niet worden getoond, omdat Jezus er op zijn lendendoek na helemaal naakt op is te zien.’




‘Aanstootgevend. Dat is het woord dat wordt gebruikt om de borsten, billen en cherubijnen van Peter Paul Rubens te beschrijven. Niet door ons, maar door u.’ - VTM Nieuws


Als alle kunst is ook religieuze kunst gestileerd. 


Al te plastische lingams bespaart de mens zichzelf, goddank.

Uitzonderingen daargelaten.



Hey boys, don’t try this at home.

Doordat onze ferme jongens een terugkerend conversation piece zijn geworden, krijg ik een week later het boek The Phallus in art & culture van Johan J. Mattelaer ten geschenke. 


En zie, op pagina 113 een foto van marionetten-speler Alassane Saidou in het dorp Doundou in Niger.


Volgens de gulle gever, verzamelaar van kunstboeken, is het aantal aanschouwelijke boeken over dit onderwerp klein. Onze dagelijkse leefomgeving staat er echter vol mee. Van bovenaf gezien wordt het monument op de Dam in de stad - nog steeds zij het minder - door vele Amsterdammertjes (weduwentroost in het bargoens) omringd; om maar een voorbeeld te geven. 


In The Phallus in Art & Culture – met merendeels historische voorbeelden – valt een zekere tweedeling op. 


Of de beeltenis dient indruk te maken, macht uit te stralen, leven te nemen of te geven,


of het beeld probeert dit aspect juist onderuit te halen, de klootjes te kietelen of de kroonjuwelen als geparodieerde rekwisieten te ontbloten. 


De twee kanten komen fraai samen in Félicien Rops’ tekening van de Franse koning Lodewijk XIV uit 1893: Tout est grand chez les Roys’. (Bij koningen is alles groots).


De taak van een instituut als het Tropenmuseum zal iedereen duidelijk zijn: het tonen van de vele uitheemse kunstvoorwerpen die uitdrukking geven hoe andere culturen leven, liefde en dood probeerden te begrijpen. Opdat anderen in andere tijden op andere plekken ervan kunnen leren.


 Met het verwijderen van het Afrikaanse beeld schikt het Tropenmuseum zich naar de eeuwenoude, overzedige historie van westerse musea. 


Wat qua taal misschien wordt gewonnen, wordt qua mentaliteit ongedaan gemaakt.




Gustav Vigilant, Olso

Als je zwanger bent, zeggen ze, zie je overal andere zwangere vrouwen.


Aan het eind van een week vol fallussen zie ik tijdens een etentje in de Arti et amicitiae sociëteit, hoog in een hoek schuin boven me, een kunstwerkje hangen van graficus Ron van Roon.


Vrienden hebben de expositie verzorgd, de opbrengst is deels voor het Aids Fonds, dus kopen we de olympische ringen die om een Amsterdammertje worden geworpen.


Het rechte en het ronde in samenspel. Wat is de zin des levens anders dan vriendschap en liefde…



All photographs and texts ©Kashba  Ais Loupatty & Ton Lankreijer.Webdesign:William Loupatty

31 jul. 2018 18:20