Home
KASHBA Asiatica
Ais Loupatty
Ton Lankreijer
Staalstraat 6
1011 JL Amsterdam
Open 12:00 – 17:00
Zondag / Sunday 14:00 - 17:00
Contact:
31-20 - 6 23 55 64
06 - 588 41 370
Begin tachtiger jaren hoopte je het verzet in Burma/Myanmar enigszins te steunen door aan de grens met Thailand, in Maesai, nieuw gemaakte sieraden van de Shan te kopen. Volgens zegge waren zij zo’n beetje de laatsten die volhardden in verzet tegen de misdadige junta.
Als er in een land oorlog woedt, ontstaat er in de grensgebieden soms een bloeiende, ondergrondse handel. Veelal uit pure nood riskeren kleine dieven hun leven met het slopen en verhandelen van allerlei cultuurgoed. Grote dieven organiseren grootschalige roof met behulp van de juiste kontakten in het leger, om hun luxe levensstijl op peil te houden.
Heel veel religieuze kunst, uit tempels in Burma, Laos en Cambodja, vulde - en vult nog steeds – talloze antiekwinkels in Bangkok.
Op het exporteren van eigen antiek cultuurgoed staat in Thailand onvoorwaardelijk gevangenisstraf, maar het exporteren van cultuurgoed uit omringende landen ontmoet eerder zakelijke bewondering.
Zo stond ik eens in een oud teakhouten huisje langs de grens met Burma te onderhandelen over zilveren sieraden, terwijl er naast mij iemand een jute zak op de vloer leegstortte. Aardappelen, dacht ik. Totdat ik beter keek: stenen boeddhahoofdjes. Allemaal ergens in Burma van een beeld gehakt - omdat het hele beeld te vast zat of te zwaar was.
Een trieste aanblik: tijdens de reis in de jute zak raakten de hoofdjes ontneusd en ontoord en rolden nu als krieltjes uit een schrapmachine. Een maand later stonden ze ongetwijfeld op een elegant voetstukje te koop in Bangkok.
Aangezien er een grote markt voor bleek te zijn, werden dergelijke, gehavende boeddha-hoofdjes al spoedig in Thailand nagemaakt. Met een beetje butsen en bruinen - oftewel antique finishing -zagen de meeste kopers ze voor oud en origineel aan.
Buitenlandse kopers welteverstaan, want een Aziatische boeddhist vereert geen los boeddha-hoofd. Een afgehakt hoofd of gehavend beeld brengt hij
naar een tempel of geeft het mee aan de rivier.
Misschien is het tekenend dat in de westerse wereld - dat naar oosters idee de wereld slechts meet en analyseert - een boeddhahoofd zo populair is.
Toen de oude boeddhahoofdjes - wegens grote vraag - opraakten, smokkelden rovers alsnog de gehavende lichamen over de grens naar Thailand. De kleinere lichamen uiteraard.
In etalages van Thaise antiquairs verschenen – voorzien van uitgekiende voetstukken - fraai uitgelichte beelden-zonder-hoofd ter verkoop. Op zich niet vreemd want ook in musea staan brokstukken opgesteld.
Zodra twee antiquairs in Bangkok iets nieuws in hun etalage hebben staan, concludeert een derde dat er handel in moet zitten. En dus werden er ook boeddha-rompen nagemaakt, gehavend en verweerd.
Evenals het losse hoofd werd ook boeddha's lichaam een kunstvoorwerp op zich. De nieuwe trend kwam te staan in restaurants en hotellobbies - zonder verdere context.
Zo kan het gebeuren dat je op de zondagsmarkt in Bangkok loopt en ineens een stalletje ziet waar links de hoofden staan opgesteld en rechts de lichamen. Meteen krijg je de neiging om de twee op elkaar te passen.
Maar misschien mis ik iets, misschien past het juist
uitstekend bij de huidige, wereldwijde scheiding tussen lichaam en geest.
All photographs and texts ©Kashba Ais Loupatty & Ton Lankreijer.Webdesign:William Loupatty